Biyogaz Desülfürizasyon Sistemleri

Biyogaz desülfürizasyon sistemleri, biyogazın içerdiği hidrojen sülfür (H₂S) gibi kükürt bileşenlerini gidermek için kullanılan sistemlerdir. Bu sistemlerde amaç hidrojen sülfür giderimi olduğu için, hidrojen sülfür giderim (arıtma) sistemleri olarak da anılmaktadır. Biyolojik desülfürizasyon sistemleri hakkında detaylı bilgiye geçmeden önce hidrojen sülfür hakkında bilgi vermek faydalı olacaktır.

Hidrojen sülfür çok zehirli, korozif ve renksiz bir gazdır. Havadan daha ağır olduğundan düşük seviyelerde dahi tehlikeye neden olur. 0.05 - 500 ppm gibi düşük konsantrasyonlarda bu gaz çürük yumurta kokusuna sahiptir. Yüksek konsantrasyonlarda böyle bir koku söz konusu değildir. Suda çözünerek zayıf asit formuna dönüşebilir.

Hidrojen sülfür; solunduğu ortamda 500 ppm değere ulaştığında muhakeme yeteneği kaybedilir ve 15 dakika içinde solunum duracaktır. Bu değer 1000 ppm değerine ulaştığında ani ölümlere neden olur.  Solunduğu andan itibaren kırmızı kan pigmentini değiştirir. Kanı kahverenginden zeytin rengine dönüştürür. Oksijenin taşınmasını engeller, kişi hızlıca boğulacaktır.

Hidrojen sülfürün toksik etkisine ilave olarak, yakılması sonrası kükürt dioksit (SO₂) gibi korozif gaz oluşur. Bu gaz asit yağmurlarına da sebep olan korozif bir gazdır. Bu gazların atmosfere salınımı için Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa birliği ülkeleri tarafından "The Technical Instructions on Air Quality Control (TA-Luft)" limit değerler belirlemiştir. Hidrojen sülfür için bu limit 4 mg/m³, sülfür dioksit için 15 mg/m³tür.

Hidrojen sülfür biyogaz motorlarında, yağ değişim periyotlarını kısaltmaktadır. Çünkü yanma sonucu oluşan SO₂, yağı zamanla asidik hale getirir ve yağın özelliğini (viskozite değerini) bozar. Viskozitesi bozulduğu ve yağlama özelliği azaldığı için motor yağı normalden daha kısa sürelerde değiştirilmek mecburiyetinde kalınır.  

Yukarıda bahsedilen insan sağlığına zararlı, çevresel ve operasyonel olumsuzluklara neden olan H2S gazının biyogazdan ayrıştırılması elzemdir. Farklı yöntemler de olmakla birlikte; biyolojik, kimyasal ve aktif karbon gibi sarf malzemelerin kullanıldığı biyogaz desülfürizasyon prosesleri en yaygın olanlardır.